Bankalar hile hurda mı yapıyor?

TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, konut kredilerinde hile-hurda yapmayan bankalardan olduğunu söyledi. İyi de başka bankalar hile hurda mı yapıyor?
Ümit Leblebici, TEB Genel Müdürü.
Başarılı bir bankacı. Bazı bankaların genel müdürü gibi sürekli basının karşısına çıkmaz, reklamlarda oynayıp şov hiç yapmaz.
Gereksiz demeçler vermeyen doğru zamanda doğru konuşan bir banka yöneticisi. Bilgi kirliliğini sevmeyen ve kurumunda da buna izin vermeyen bir yönetici.
Nitekim bankasını da istikrarlı bir şekilde yönetiyor. Agresif yönetim şeklinden çok istikrarlı ve güven veren bir yönetim tarzı var.
Bu başarılı ve farklı bankacı geçen hafta bir ekonomi dergisine verdiği demecinde ilginç bir cümle kullandı.
15 Temmuz darbe girişiminden tutun da Moody’s‘in kredi notumuzu düşürmesine kadar çeşitli konuları değerlendirdiği bu konuşmasındaki  şu cümlesi çok önemli:
“Konut kredilerinde hile hurda yapmadan 10 yıla kadar faizi yüzde 0,99’a indiren bankalardan biriyiz.”
Hile hurda! Bir banka yöneticisi konut kredilerinde kendilerinin hile hurda yapmadığını söylüyor.
İşte bu cümle çok önemli.
Nedir hile hurda?
Sektörde başka bankalar konut kredisinde hile hurda mı yapıyor?
TEB’in sahibi Fransız BNP. Ümit Leblebici bu sözleri eğer Fransa’da söyleseydi 10 dakika sonra Fransa Finans ve Bankacılık Düzenleme Komitesi anında bunu suç duyurusu olarak kabul edip, hile hurda yapan bankaları araştırmaya başlardı.
Ümit Leblebici’nin bu sözleri ile ilgili BDDK nasıl bir hareket yapar bilemiyoruz. Ancak bu söz mutlaka incelenmesi dahası dikkate alınması gereken bir konu.
Hile hurda var mı?
Türkiye’de bankalar son bir kaç yıldır sürekli olarak itibar kaybediyor. Halkın güveni bankalara karşı sürekli sarsılıyor. Akla gelmeyecek satışlar ve ücret politikaları vatandaşın bu kuruluşlara karşı güveninin sarsılmasına neden oldu. BDDK bir liste yaptı ve “bu hizmetlerden bu ücreti alacaksın” dedi ama arkadan dolanmayı seven bankalar yeni yeni ücretler icat etti. Nitekim Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bazı bankalara tüketiciyi aldattığı için sürekli para cezası veriyor. BDDK burada taraf olmuyor, cezaya neden olan aldatmanın yolunu maalesef tıkamıyor ve ihlaller sürüyor.
TEB şu ana kadar arkadan dolanmaya tenezzül etmeyen bankalar arasında yer alıyor. Nitekim konut kredisi konusunda da genel müdürün ağzından çıkan doğru. Gerçek anlamda faizler açıklanan ile aynı.
Ancak Sayın Leblebici‘ye, burada sormadan geçemeyeceğim bir konu var.
-Kredi alan bir vatandaşa gerekli gereksiz kaç tane sigorta yapılıyor?
-Faiz oranları konusundaki hassasiyet sigorta poliçeleri konusunda da gösteriliyor mu?
Mesela Hayat Sigortası’nın yanında kaç tane sigorta kesiliyor. Son dönemde bankalar bankacılıktan çok sigorta acentesi gibi çalışıyor. Hiç bir zaman riske dönüşmeyecek çilingir, cüzdan, çocuğum, iş yerim, evim gibi ve adını hatırlayamayacağım abuk subuk onlarca poliçe türedi. Bankalar yüzde 40’a varan hatta bazılarında yüzde 50 gibi kâr marjı olan poliçeleri personeline hedef olarak veriyor ve özellikle konut kredilerinde bazı bankalar üç sigorta yapıyor.
Mesela konut kredilerinde dürüst olan TEB, ihtiyaç kredilerinde de en rekabetçi oranla piyasa oyuncusu. Ancak ihtiyaç kredisinde mesela 5 bin lira kullanan vatandaşa kendi bankasından kaç tane sigorta yapılıyor? Yani Hayat Sigortası yaparken bu poliçenin içine yüksek primli işsizlik sigortası da ekleniyor mu?
Bunu çok merak ediyorum. Çünkü 5 bin lira kredi kullanan bir vatandaş 25 lira kredi tahsis ücreti ödüyor. Yasal olarak bunun dışında bir şey ödememesi lazım. Ancak bazı bankalar Hayat Sigortası istiyor. Hayat Sigortası 200 lira civarı tutuyor. Sigortacılık yapan bazı bankalar personeline baskı yaptırarak vatandaşa aynı poliçe içinde bir de İşsizlik Sigortası yapıp, 350-400 lira gibi bir prim ödemek zorunda bırakıyor. Bu da vatandaşın yüzde 1.10 ile kullandığı kredi maliyetini yüzde 2’nin üzerine çıkartıyor.
Vatandaş da 1.10’dan kredi kullandım diye seviniyor. Diyeceksiniz ki, bu da vatandaşın sorunu. O da az çok finansal okur yazar olsun ve neye imza attığını öğrensin.
Haklısınız halkımızda finansal okur yazarlık oranı yükselmeden bankalar hile hurda yöntemine daha çok başvurur.

Kaynak: YENİÇAĞ GAZETESİ – Remzi ÖZDEMİR