30 Mayıs 2025 Tarihli SPK Bülteninde garip bir ceza geldi.
Tacirler Yatırım Menkul Değerler AŞ, SPK’dan idari para cezası aldı.
Cezaya neden olan eylem: “Halka arz pay değerinin tespiti amacıyla hazırlanan fiyat tespit raporunun ilgili mevzuata aykırı unsurlar içermesi” olarak açıklandı.
Oldukça ilginç bir durum. Araştırdığım kadarıyla Tacirler Yatırım’ın en yakın tarihli halka arz liderliği Ende Enerji (5-6-7 Şubat 2025) konusunda olmuş. Fakat ceza duyurusunda hangi şirket olduğuna ilişkin bir bilgi yok. O yüzden şirketi de zan altında bırakmamak adına bu konuda bir şey demeyeceğim.
Peki Tacirler Yatırım ne yapmış da ceza almış? Eylemin aykırılık teşkil ettiği düzenlemeler ise 2 tane:
“III-37.1 sayılı Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ’in 54 üncü maddesi”
“III-62.1 sayılı Sermaye Piyasasında Değerleme Standartları Hakkında Tebliğ’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrası”
Bu iki mevzuata aykırı davranmış ve bunun sonucunda alınan para cezası ise 1.663.944,89 TL.
Konuyu daha net anlamak adına mevzuatların ilgili maddelerini inceledim. III-62.1 sayılı Sermaye Piyasasında Değerleme Standartları Hakkında Tebliğ’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrası, SPK mevzuatınca yapılan değerleme işlemlerinde uluslararası değerleme standartlarına uyulmasının zorunlu olduğunu anlatıyor.
III-37.1 sayılı Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ’in 54 üncü maddesi ise biraz uzun. Ama kısaca; halka arza aracılık faaliyetinin yürütülmesine ilişkin ilke ve esasları içeriyor. Aracı kurumun halka arzdaki görev ve sorumlulukları ile bunları nasıl yürüteceğine ilişkin konuları içeriyor.
Şimdi konuyu anladık. Ama neresinden tutarsan tut elde kalıyor. Sistemin bozukluğu…
Aracı kurumdan başlayalım
Tacirler Yatırım’ın yaptığı BÜYÜK REZALET. Tek örnek değil ama anlaşılan kabak onlara patlamış gibi.
Koskoca şirketlerin halka arzını yapıyorlar. Örneğin en son Enda Enerji’yi yapmışlar. 6 MİLYAR LİRALIK HALKA ARZ.
Ama adamlara bakıyorsun: daha değerleme standartlarını OKUMAMIŞ. Veya okumuş ama İŞİNE GELMEMİŞ.
Koca koca şirketleri halka arz eden Tacirler Yatırım, SPK’nın MEVZUATINA AYKIRI HALKA ARZ YAPMIŞ.
Asıl büyük sorun ne biliyor musunuz. Halka arzın hisse değerini tespiti aşamasında mevzuata aykırı davranılmış.
Bunun Türkçe tabiri şu: halka arz edilen şirketin hisse fiyatını bulurken mevzuata aykırı işlemler ile yasal çerçevenin dışında halka arz yapılmış.
Burada 2 ihtimal var: Tacirler Yatırım ya şirketi kötü durumda gösterip ucuzdan sattı, ya da şirketi gereğinden fazla şişirip millete kitledi.
Hangisi olursa olsun REZALETİN DANİSKASI. Hangi şirket olduğu belirtilmemiş de olsa Tacirler’in yaptığı halka arz hem tüm arz ettiği şirketleri şaibe altında bırakıyor, hem de bu şirketleri zor duruma düşürüyor.
Hem çalıştığın şirketleri zan altında bırakıyor hem de kendilerini rezil ediyorlar.
SPK’nın açıklamasının yetersiz olması da sorun. Çünkü bu aşamada kafada 50 tane ihtimal çıkıyor.
Acaba “Organize İşler” döndü de halka arz edilen şirketlerle ortak operasyon mu yapıldı? Millete yüksekten hisse mi kitledi
Acaba Tacirler, belki de bilerek fiyatı manipüle edip çalıştığı şirketlere kazık mı attı? Değeri düşük göstererek arkadan kendi faydasına mı çalıştı.
Veya sehven yapılan bir hata sonucu mu ceza aldılar.
Burada da SPK’ya iş düşüyor.
Bu konuda kamunun aydınlatılması zorunludur. SPK veya Tacirler Yatırım çıkıp işin aslı şudur, şöyle olmuştur diye bilgilendirme yapmalı.
Bir de konunun ciddiyet seviyesi nedir mesela o da belirtilmemiş.
1. Bu halka arz hangisidir? Çünkü burada binlerce yatırımcının durumu söz konusu.
2. Tespit edilen aykırılıklar ne seviyededir? Değerleme dediğimiz konu öyle bir şey ki, bir virgülü yanlış atsan yüz milyonlarca TL değer değişimi oluşabiliyor.
3. Burada önemli bir hata varsa bunun telafisi için ne yapılacak? Veya yapılacak mı o da muamma çünkü verilen bilgi sıfır.
Büyük ihtimalle konunun üstü kapatılıp gidilecek öyle görünüyor. Çünkü belki de küçük bir hata önemsiz bir sorun da olabilir ama bilgi yok.
Fakat deneyimlerime dayanarak söylüyorum: geçmişte o kadar rezil halka arzlar gördük ki hiçbirine ceza kesilmeyen, bu sefer ceza kesilince kesin büyük bir halt yenmiştir diye düşünesim geliyor.
Son olarak ise verilen cezaya değinelim.
Tacirler Yatırım, halka arz pay değerinin tespitinde mevzuata aykırı işlem yapması sonucunda aldığı ceza nedir dersiniz?
1.663.944 TL — Bir milyon altı yüz altmış üç bin dokuz yüz kırk dört Türk Lirası.
Şaka gibi. Bilgilendirilmediğimiz için net yorum yapamadığımız bir durumdayız. Fakat Allah bilir kaç milyon, belki milyar liralık hata olma ihtimali olan bir işte, SPK’nın verdiği ceza 1.6 milyon TL.
Aslında SPK’nın da burada pek bir suçu yok. Bildiğim kadarıyla en üst düzeyden ceza bile verilse, verilen cezalar genelde bu kadar küçük kalıyor.
Peki bu mevzuat düşmanı arkadaşların en son yaptıkları halka arzdan kaç para aldığını söylesem? O zaman verilen cezanın komikliği göze çarpar.
Resmi kayıtlara göre izahnamede yazan Aracılık Komisyonu miktarı 45.780.000 TL (Kırk beş milyon yedi yüz seksen bin Türk Lirası)
Neresinden tutsan elde kalıyor. Ama hiç şaşırmıyorum. Çünkü tam da memleketin güncel durumunu anlatan bir vaka.
Kurumsallık düzeyimiz göz kamaştırıcı seviyede.
Sevgiyle kalın.